Coosje Ayal
Costavina (Coosje) Ayal werd geboren op het eiland Nusalaut (Ambon). Vanaf haar zesde groeide ze op in het gezin van haar oom in Manokwari (Nieuw-Guinea). Omdat haar oom als bestuursambtenaar in dienst was van het Nederlandse gouvernement, hoorde Coosje bij een ‘gelijkgestelde familie’ en volgde ze Nederlands onderwijs. In maart 1942 bereikte Manokwari het bericht van de Japanse invasie in Java. Coosjes oom had eerder al orders gekregen wapens, voedsel en munitie in de jungle te verstoppen en een militie van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) te vormen. Toen de bezetter op 12 april 1942 met een vloot van honderd schepen de baai van Manokwari binnenvoer, was de militie van 62 personen, inclusief Coosje, al in de jungle. Onder leiding van kapitein Johan Willemsz Geeroms. In april 1944 werd de groep waarin Coos Ayal was ingedeeld aangevallen. Ze wist als een van de weinigen te ontkomen. Op 4 oktober werd ze bevrijd.
Costavina Aya Ayal (roepnaam Coos of Coosje) wordt geboren als dochter van timmerman Christoffel Ayal en zijn vrouw Josmina.
Ze is het vijfde kind uit een gezin van zeven.
Geboren
Coosje groeit vanaf haar zesde jaar op bij haar kinderloze oom Seth en tante Tina Nahuway in Manokwari (Nieuw-Guinea).
Omdat haar oom als bestuursambtenaar in dienst is van het Nederlandse gouvernement, hoort Coosje bij een ‘gelijkgestelde familie’, en dat betekent dat ze naar de Hollandse school gaat, waar ze Nederlands leert. Ze krijgt een protestantse en beschermde opvoeding. Na de lagere school gaat ze naar de huishoudschool.
In Nieuw-Guinea wordt bekend dat de Japanners Indonesië zijn binnengevallen.
De oom van Coosje krijgt de opdracht wapens, voedsel en munitie in de jungle te verstoppen en een militie van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) te vormen.
De Japanse bezetter vaart met een vloot van honderd schepen de baai van Manokwari binnen.
De militie bestaande uit 62 personen, waaronder Coosje, is dan al in de jungle. Onder leiding van kapitein Johan Willemsz Geeroms lopen ze in zeven dagen naar hun tijdelijke hoofdkwartier Waserawi.
De militie houdt zich meer dan twee jaar verborgen in de jungle.
Coosje draagt een soldatenuniform en leert er omgaan met karabijn en handgranaten. Daarnaast kookt ze, verstelt kleren en verzorgt de gewonden.
Hollandia, de hoofdstad van Nieuw-Guinea, wordt bevrijd door de geallieerden.
Later dar jaar verneemt men dat er in het onherbergzame gebied van de Vogelkop nog KNIL-militairen actief zijn. Nederlandse militairen gaan met hulp van een Papua boodschapper op zoek naar hen.
Zeventien overlevenden van de militie, onder wie Coos Ayal, worden bevrijd
Coosje vertrekt naar Brisbane waar ze als infanterist bij het vrouwenkorps van het KNIL een verpleegstersopleiding volgt en wordt bevorderd tot korporaal
Coosje trouwt met Henry Evers, een militair uit Curaçao die ze in Brisbane heeft ontmoet.
Ze wonen korte tijd op Nusalaut, waar ze een kliniek van het Rode Kruis opzetten, en erna in Tangerang (bij Jakarta). Ze krijgen er twee kinderen.
Coosje vertrekt met haar gezin voor enkele maanden naar Nederland en gaat nog datzelfde jaar naar de Antillen – daar worden nog zeven kinderen geboren.
Haar man werkt er bij Shell.
Coosje en haar gezin besluiten naar Nederland te vertrekken.
Henry Evers stuurt een brief naar prins Bernhard met een kopie van de onderscheidingen van zijn vrouw, en daarop wordt alles voor het gezin geregeld. Minister Klompé ontvangt hen met alle egards in Rotterdam, en na korte tijd kreeg het gezin een woning in Ridderkerk. Ze gaat werken in een verpakkingsfabriek en verkoopt aan collega’s porties nasi en bami en loempia’s. Ze heeft zoveel succes dat ze een eigen cateringbedrijfje opzet.
Coosje scheidt van haar man.
Hij hertrouwt kort daarop. Zij krijgt later een relatie met Fred Havelaar.
Coosje wordt afgekeurd wegens rugklachten en krijgt dankzij de Wet Uitkering Vervolgingsslachtoffers hulp in de huishouding
Coosje ontvangt een verzetspensioen
Overleden
Coosje wordt met militaire eer begraven vanuit de Laurenskerk in Rotterdam
De Rembrandtweg in Ridderkerk wordt officieel omgedoopt tot de Coosje Ayalstraat
Mis je informatie over een persoon?
Bekijk ook de collecties die je op locatie bij instellingen kunt inzien. Kun je niets vinden? Probeer later nog eens op onsland.nl, Er komen steeds nieuwe collecties online.
