Archief Persbureau Aneta

Indonesia

Correspondentie en stukken betreffende de positie van het Persbureau Aneta ten opzichte van diverse andere persbureau's die actief waren in Nederlands-Indië, zoals het Algemeen Nederlandsch Persbureau (ANP) en Persbureau Vaz Dias, en in het bijzonder de door Aneta en zijn concurrenten gebruikte technieken alsmede de hierover ontstane conflicten en gesloten overeenkomsten 1919-1940. Aanvulling 2017: stukken van Gerard Aalbertsberg betreffende Aneta en de Japanse bezetting van Nederlands-Indië en de periode kort daarna 1945-1951. Het Algemeen Nieuws- en Telegraaf-Agentschap, kortweg ANETA, werd op 1 april 1917 opgericht door de journalist en krantenmagnaat Dominique Willem Berretty (Jogjakarta, 20 november 1891 - Rutbath Wells in Irak, 20 december 1934); Aneta veroverde een krachtige marktpositie omdat Berretty door zijn kennis van de wereldtelegraafverbindingen en het inschakelen van correspondenten veel sneller dan zijn concurrenten informatie kon doorgeven ten behoeve van de (grondstoffen)handel in Nederlands-Indië; Berretty kwam om bij het neerstorten van de 'Uiver' in het Irakese deel van de Syrische woestijn op 20 december 1934; na diens overlijden werd het bedrijf geleid door N.A.C. Slotemaker de Bruïne; de Japanse bezetting van Nederlands-Indië maakte een voorlopig einde aan de activiteiten van Aneta; na het einde van deze bezetting herstartte Aneta de activiteiten maar de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd bemoeilijkte dit al snel, zodat rond 1950 de positie van Aneta een uiterst ingewikkelde werd. Zie voor een biografische schets van Berretty door G.P.A. Termorshuizen de website van het Huygens alsmede de biografie Een groots en meeslepend leven. Dominique Berretty, Indisch persmagnaat door Gerard Termorshuizen en Coen van 't Veer (Zutphen, 2018).